بررسی تغییرات آنزیمهای کبدی در بیماران تالاسمی ماژور که مورد...

چکیده :

این پژوهش یک مطالعه توصیفی ، تحلیلی است که به منظور بررسی یافته های کبدی در بیماران تالاسمی ماژور که مورد پیوند مغز استخوان قرار گرفته اند انجام شده است . نمونه های مورد پژوهش را 43 بیمار تالاسمی که مورد پیوند مغز استخوان قرار گرفته و پرونده های آنان در بایگانی بخش پیوند مغز استخوان موجود بوده است تشکیل می دهد . ابزار گردآوری داده ها را فرم پرسشنامه دو قسمتی تشکیل می دهد که در قسمت اول پرسشنامه ویژگیهای دموگرافیک و اطلاعات بیماران شامل سن شروع خونگیری و نحوه تزریق دیسفرال و قسمت دوم شامل بررسی یافته های کبدی و شمارش کامل گلبولهای خونی طی 12 ماه پیگیری می باشد.

داده های مورد پژوهش قبل از پیوند و سپس 12 ماه پس از پیوند جمع آوری شده اند . در ماه اول سه آزمایش ، ماه دوم دو آزمایش و از ماه سوم تا دوازدهم به ازاء هر یک از ماهها یک آزمایش از آنزیمهای کبدی و شمارش کامل گلبولهای قرمز جمع آوری شده است . جهت آنالیز داده ها از آمار توصیفی جهت ررسی اطلاعات عمومی و از آمار تحلیلی مانند آنالیز واریانس و تغییرات شاخصهای تمایل مرکزی و پراکندگی جهت بررسی تغییرات آنزیمهای  کبدی و شمارش کامل گلبولها مورد بررسی قرارگرفت.

نتایج پژوهش نشان داد که اکثر نمونه های مورد پژوهش در محدوده بین 15 ـ 5 سال بوده و از نظر سنی یکسان و  دارای Hb زیر7 هستند . تزریق دیسفرال در اکثر افراد منظم بوده و در سنین بین 1 الی 4 سالگی به تزریق دیسفرال اقدام نموده اند . سن شروع خونگیری در اکثر بیماران زیر یکسال بوده و بیشتر نمونه های پژوهش دارای رسوب آهن در کبد بوده و فاقد آزمایش HBSAg⁺  در پرونده خود بودند.

نتایج دیگر پژوهش مؤید این مطلب است که مقادیر پروتئین و آلبومین در نمونه های مورد پژوهش با تغییرات متعدد در محدوده طبیعی بوده اما SGOT و SGPT و ALP از روند افزایش در کل مدت نمونه گیری برخوردار بوده اند . مقادیر بیلی روبین مستقیم ودر طول  مدت نمونه گیری روند افزایش داشته و متغیرهایی مانند هموگلوبین ، پلاکت ، گلبولهای سفید در طی مدت نمونه گیری و پس از پیوند سیر نزولی داشته و سپس با سیر صعودی در محدوده طبیعی قرار گرفته اند.

بنابراین می توان نتیجه گرفت که تغییرات آنزیمهای کبدی پس از دریافت پیوند مغز استخوان ارتباط مستقیمی با عملکرد کبد قبل از دریافت پیوند دارد که با توجه به اینکه در صد بالایی از بیماران دارای رسوب آهن درکبد خود بوده اند صدمات متعدد کبدی پس از پیوند مغز استخوان  نیز در این بیماران اجتناب ناپذیر است . بنابراین پیشنهاد می شود که پیوند مغز استخوان جهت بیمارانی که صدمات جدی کبدی و سیروز می باشند انجام نشود مگر اینکه پیوند مغز استخوان و پیوند کبد همزمان مد نظر قرار گیرد.

 نویسندگان: مهدی عبداللهی فرد -پزشک عمومی ـ دکتر مهران کریمی- استادیار بخش اطفال دانشگاه علوم پزشکی شیرازـ  لیلا مصلی نژاد -کارشناسی ارشد پرستاری و عضو هیئت علمی دانشکده علوم پزشکی جهرم

منبع :://www.jums.ac.ir